Prof. Dr. Ali İhsan Taşçı
+90 545 393 60 60
Zuhuratbaba Mahallesi, İncirli Caddesi, No: 89, Bayrak Apartmanı, Kat: 4, Daire: 9, Bakırköy, İstanbul
1. Önerilen tıbbi bitkinin hangi hastalıklara faydası olduğu ve ne işe yaradığı hem kaynaklarda hem de bu konuda yazılan kitaplarda abartılıdır. Bir bitki neredeyse her derde deva gibi sunulabilmektedir. Bu nedenle iyi tanınmış, etkinliği iyi bilinen ürünleri araştırın. Araştırmayı, ürünü satan aktara sorarak değil, konu ile ilgili bilim kurumlarına ve bilimsel kaynaklarda yapın.
2. Kurutulmuş bitkiler, bitkinin üretim yerine, toplanma mevsimine, kurutulma tarzına, yılına göre değişen oranlarda etken madde içerirler. Be nedenle ağzı bol yapan, ticaretten başka derdi olmayan değil bu konuda uzmanlaşmış, güvenilir bir aktar seçin.
3. Her hangi bir bitkinin mevsiminde tazesi varsa, pazardan tazesini alıp kullanın. Örneğin brokoliyi, narı, domatesi aktardan veya internetteki sağlık tüccarlarından yapmayın.
4. İçerisinde ne olduğunu bilmediğiniz bitki sularını veya bitki karışımlarını almayın. Kutularında içindekiler yazsa da bu duruma dikkat edilmelidir. Bazı uyanıklar, gizli formül diye bir karışım oluşturup pazarlamaktadırlar. Böyle bir şeye inandığınızda bilin ki kandırılıyorsunuz ve bir kurbansınız.
5. İlaç şekline getirilmiş bitkisel ürünler kontrolden uzaktır. Bir bitkisel ürün tablet, kapsül, şurup şekline getirilerek, ilaca benzer bir ambalajla satılıyorsa içerik, toksik etki ve etkinlik konusu soru işaretleri ile doludur. Bu ürünler ilaçlardaki gibi denetim ve araştırmalara tabi tutulmamaktadır. Ancak ilaç gibi kullandırılmaktadır. Bu geleneksel tıp değil, bitkisel ilaç, bitki takviyesi adında kandırma ve pazarlama yöntemidir. Bitkisel ürün, taze, kuru, konsantre, ekstre haline getirilip uygun koruyucu ambalajlarda satılmalı, içine başka bir bitki veya kimyasal ilavesi yapılmamalıdır. Satın almalarda bu hususa dikkat edilmelidir.
6. “İktidarsızlığa son, cinsel gücünüzü artırın, erken boşalma tarih oldu, prostata bitkisel çözüm, yaşlanmaya son, kalp krizi bitti, kansere, kısırlığa çare bulundu” gibi reklam ve tanıtımlar ticaret ve satış amaçlıdır. Bu sözler yüzyıllardır kullanılıyor. Gerçekten çare olsaydı, bugün bu hastalıklar da olmazdı. Her uyanık, cambaz bir saf, kandırılmaya müsait kişiye ihtiyacı vardır. Bu siz olmayın.
7. Bitkileri veya bitkisel ürünleri kullanırken, alternatif bir yöntem uygularken hekimlerinizin kontrolü ve önerilerinden çıkmayın. Kullandığınız bitkisel ürünü ve yöntemi hekiminize mutlaka bildirin. Çünkü bitkiler bazı ilaçlarla etkileşime girer, onların etkilerini artırıp azaltabilir.
8. Doğal olan her zaman güvenli demek değildir. Pek çok bitki yan etki ve toksisite yönünden çok daha fazla risk taşıyabilir. Tıbbî amaçla kullanılan bitkilerin bir kısmının karaciğere toksik etkileri olduğu bilinmektedir. Bitkiler nedeniyle karaciğer yetersizliği ve ölümlerin olduğunu iyi bilinmektedir.
9. Tıbbî bitkiler; hamilelikte veya hamile kalmanın düşünüldüğü durumlarda, emzirme döneminde, bebek ve çocuklarda, alkol kullananlarda veya geçirilmiş sarılık öyküsü olanlarda kullanılmamalıdır. Bunun dışında kullanılmaması geren durumlar olabilir. Hekiminize danışın.
Mabet Ağacı denen Gingo biloba ağacının yeşil yapraklarından elde edilen ekstre geleneksel çın tıbbında yaygın olarak kullanılmaktadır. Son yıllarda Batı ülkelerinde de ürün, iyi bilinmekte ve kullanılmaktadır. Ginko Biloba etken maddesi ginkgolittir. Antioksidan özelliği önemlidir.
Ürün kalp damar ve sinir sistemi üzerine etkileri olduğu iddia edilir. Demansta (Bunama) hafıza kayıplarını azalttığı, anksite ve şizofreniye, kulak çınlaması, dikkat dağınıklığı sorunlarında, cinsel fonksiyon bozukluklarında faydalı olduğu iddia edilmekte ve yaygın olarak kullanılmaktadır. Kan sulandırıcı ilaçlarla etkileşimi, kan şekerini düşürücü etkisi mevcuttur ve bu durum hastalara bildirilmelidir.
Gigko biloba çok reklamı yapılan bir üründür. Piyasada onlarca çeşidi bulunmaktadır. Bazı ürünlerde etken madde bile olmadığı yönünde çalışmalar mevcuttur. Bu yönüyle de kullanıcılar dikkatli olmalıdırlar. Batı kaynaklarında insan ve hayvan çalışmaları çok sayıda yapılmış olmasına rağmen emniyet ve etkinlik konusunda kanıt henüz mevcut değildir.
Amerikada yetişen panax quinquefolium ve Asyada yetişen panax ginseng uzun ömürlü bir bitkidir. Asya kültüründe birçok hastalıkta kullanılmıştır. Güçlendirici, tonik etkisi nedeniyle yaygın olarak kullanılmaktadır. Şeker hastalığı, damar sertliği, tansiyon yüksekliği, stress, yaşlanma, ereksiyon sorunlarını düzelttiği, kan dolaşımını iyileştirdiği iddia edilmektedir. Cinsel performansı artırıcı etkisi çok reklam edilmektedir.
Bu bitkiden baharat elde edilmektedir. Özellikle gıda boyası ve tad vericidir. Türkiyede safran Safranbolu’da üretilmektedir. Safranın sindirimi kolaylaştırıcı, ağrı kesici, balgam söktürücü, uyarıcı ve cinsel gücü artırıcı etkileri olduğu düşünülmektedir. Ayrıca sperm kalitesini artırarak gebeliği kolaylaştırdığı yönünde çalışmalar mevcuttur.
Hücrede enerji üretiminde önemli bir maddedir. Kırmızı et, balık, süt ve ürünleri zengin L karnitin kaynağıdır. İnsan vücudunda epididimde yüksek konsantarsyonda bulunur. Burada spermlerin enerji kaynağıdır. L Karnitin infertilite tedavisinde kullanılan bir maddedir. Çalışmalarda spermlerin sayı ve kalitesini artırdığı yönünde bilgiler mevcuttur.
Rauwolfia ağacı kabuğundan elde edilen yohimbin, erkeklerde iktidarsızlık tedavisi için geleneksel tıpta kullanılan ve bitkisel kaynaklardan elde edilen bir ilaçtır. Yohimbin, iktidarsızlık tedavisinin yanı sıra, kol ve bacaklarda yetersiz dolaşımın tedavisi ve gözbebeğinin genişletilmesi için de kullanılır.
41 çeşit baharat ve şifalı ottan yapılan geleneksel bir macundur. İlk olarak Yavuz Sultan Selim'in eşi Ayşe Hafsa Sultan hastalanınca dönemin ünlü hekimi Merkez Efendi tarafından kullanılmıştır. Daha sonra dilden dile dolaşan mesir macununun kuvvet verme, cinsel gücü artırma başta olmak üzere onlarca faydası sayılmaktadır. Mesir macununun kalbe ferahlık verdiği, zihni kuvvetlendirir, dikkati artırdığı, sinirleri yatıştırdığı, nefes darlığı, baş dönmesi, sırt ağrısı, bel ağrısı, siyatik ve romatizmaya iyi geldiği, kanı temizlediği, idrar zorluğunu giderdiği, iştah açtığı gibi efsane halinde yaygınsa da etkinliği konusunda bilimsel kanıt mevcut değildir.
Macunun içerisinde anason, çörek otu, tarçın, karabiber, yeni bahar, karanfil, hardal tohumu, kişniş, zencefil, tarçın çiçeği, zerdeçal, Hindistan cevizi, rezene, kebabiye, sinameki, sarı halile, vanilya, darıfülfül, kakule, havlıcan, zulumba, hıyarşembe, safran, iksir, kimyon, galanga, çam sakızı, mirsafi, meyan balı, şamlışaşlı, limon kabuğu, kremtartar, zağfiran, udülkahır, çöpçini, eskir, tiryak, ravend, limon tuzu, tekemercini tohumu, günbalı olduğu söylenir. Günümüzde içeriğinde bu bitkilerin olup olmadığını anlamak kolay değildir.
Ereksiyon bozukluklarında, erken boşalmada, infertilitede spermlerin sayı ve kalitelerinin azaldığı durumlarda akapunktur tedavisi denenmiştir. Kanıt düzeyi düşük çalışmalarda bahsedilen durumlarda akapunkturun etkin olduğu iddia edilmiştir. Yoganın cinsel fonksiyon bozukluklarında düzeltici etkisinin olduğu düşünülmektedir. Yoga ve meditasyon, vajinismus gibi durumlar için gerekli olan fiziksel ve zihinsel rahatlamayı sağlayabilir.
Cinsel isteği artırmak için bazı bitki yağları kullanılmaktadır. Koku ve cinsel ilgi ilişkisi geleneksel olarak bilinmektedir.
Bitkilerle tedavi kitaplarında cinsel ve üreme sağlığı ile ilgili bitkisel ilaç terkipleri genişçe bir yer tutmaktadır. Bunların çağdaş bilimsel araştırmalarla elde edilmiş kanıtları olmamakla beraber kültürümüzde yerleri mevcuttur.
Bel gevşekliğinin (erken boşalma) önlenmesi: Semiz otu tohumu, sinirlik yaprağı tohumu, sedef çiçeği kurusu ve kişniş.
Bel soğukluğunun (Gonore) tedavisi: Meyan kökü.
Cinsel arzunun (aşırı cinsel arzu) azaltılması: Semizotu tohumu, hindiba tohumu ve hıyar çekirdeği.
Cinsel arzunun artırılması: Havuç tohumu, yumurta akı ve tuz.
Meni (ejekulat) salgısını artırıcı tedavi: Çam fıstığı.
Penisin sertleşmesinin sağlanması: Sarımsak yağı.
Bel soğukluğu (gonore) için kullanılan bitkiler: Oleum pini, Oleum templini (çam yaprağı esansı).
Cinsel arzuyu artırıcı (afrodizyak etkili) bitkiler: Mandragora autumnalis (adamotu kökü), Physeter macrocephalus (amber).
Cinsel arzuyu yatıştırıcı bitkiler: Lactuca sativa (marul yaprağı), Humulus lupulus (şerbetçiotu çiçeği).
Seks hormonlarının düzenlenmesinde (regülasyonunda) kullanılan bitkiler: Cimicifuga racemosa (simisifuga, karayılan kökü, fare otu).
Seksüel bozuklukların tedavisi için kullanılan bitki: Avena sativa (yulaf).
